ARABEL

Belgische Arachnologische Vereniging

Foto van de maand (Maart 2019)

03/03/2019 | Foto van de maand

De Grote Panterspin ( Alopecosa fabrilis ) waargenomen in de duinen van de Westkust in 2016 (foto Maarten Jacobs)

Alopecosa fabrilis

Alopecosa is een geslacht van grote wolfspinnen. De jongen en volwassen vrouwtjes leven meer sedentair dan die van de meeste andere soorten wolfspinnen. Volwassen mannetjes zijn actief op zoek naar vrouwtjes, vallen meer op en domineren in bodemval-vangsten. Als consequentie van hun grootte kunnen ze slecht nieuw gebied op grote afstand koloniseren. De grens waarboven spinnen zich nauwelijks nog aeronautisch verspreiden ligt ergens bij 5 mm totale lengte. Een volwassen vrouwtje van kleinere soorten kan indien bevrucht in haar eentje na een ‘ballonvaart’ op grote afstand een nieuwe kolonie stichten. Bij insecten zijn de grootste soorten vaak de beste verspreiders (enige libellensoort op IJsland is – als zwerver – de erg grote Zadellibel Anax ephippiger ); bij spinnen is dit andersom. Opvallend is dat de zuidelijke grote spinnensoorten ontbreken in Engeland – zij kwamen na het ontstaan van het Kanaal circa 6000 BC te laat om zich er nog te kunnen vestigen (analyse van A. Noordam al 25 jaar geleden, niet gepubliceerd). Met name het geslacht Alopecosa laat een opvallend contrast tussen het continent en Engeland zien. In Nederland en België komen 7 à 8 soorten voor (één soort komt in België op 1 kilometer van de Nederlandse grens voor). In Engeland komen 4 soorten voor, waarvan maar 3 soorten algmeen: onze grootste wolfspin in de duinen, de Grote panterspin A. fabrilis, is recent in Engeland maar op 1 plek gevonden en daar voor het laatst gemeld in 1990.

De soort heeft droog, open, zandig terrein nodig met zeer spaarzame lage begroeiing. Zij is op sommige plaatsen achteruit gegaan vanwege verminderde begrazing door konijnen na de uitbraak van myxomatose.

(tekst naar een bijdrage van Aart Noordam)

Alopecosa fabrilis vrouwtje, frontaal. Foto Aart Noordam
>